Chiều 28-8, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tuyên bố từ chức vì sức khỏe yếu và nói rằng, không muốn bệnh tật của mình cản trở việc ra các quyết định và xin lỗi người dân Nhật Bản vì đã không hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Ảnh: AP

Phát biểu tại cuộc họp báo, ông Abe, 65 tuổi, cho biết: “Tôi quyết định từ chức. Tôi không muốn bệnh tật dẫn tới những sai lầm trong các quyết sách quan trọng. Tôi không thể làm thủ tướng nếu không thể đưa ra những quyết định tốt nhất cho người dân”. Nhà lãnh đạo Nhật Bản cho hay ông không muốn gây khó khăn khi đột ngột từ chức nhưng bệnh viêm loét đại tràng tái phát và có nguy cơ nghiêm trọng hơn. Ông Abe cho biết, bản thân bị tái phát viêm loét đại tràng và sức khỏe bắt đầu suy giảm từ khoảng giữa tháng trước trong khi việc điều trị bệnh đại tràng cần phải diễn ra trên cơ sở thường xuyên sẽ khiến ông không có đủ thời gian để lãnh đạo đất nước.

Ông cũng gửi lời xin lỗi đến người dân Nhật Bản vì không thể hoàn thành nhiệm kỳ của mình và nhấn mạnh rằng, mình không có quyền lựa chọn người kế nhiệm. “Tôi chân thành xin lỗi người dân Nhật Bản vì rời vị trí khi còn một năm trong nhiệm kỳ, giữa những nỗi lo lắng về Covid-19, trong khi nhiều chính sách đang trong quá trình thực thi. Tôi sẽ không bình luận về người kế nhiệm tiềm năng nhưng thủ tướng kế tiếp cần tiếp tục công việc chiến đấu với Covid-19”, ông nói.

Tuyên bố từ chức lần này được đưa ra trong bối cảnh có nhiều đồn đoán về tình hình sức khỏe của ông Abe khi ông nhiều lần được nhìn thấy đến bệnh viện. Hôm 17-8, ông Abe đến bệnh viện ở Tokyo mà không báo trước và ở lại hơn 7 tiếng để kiểm tra y tế. Ông tiếp tục đến bệnh viện một tuần sau đó để làm các xét nghiệm bổ sung. Tuyên bố từ chức cua rông ông Abe khiến cả nội bộ đảng cầm quyền lẫn thị trường tài chính bất ngờ, khiến giá cổ phiếu Nhật Bản sụt giảm.

Mới đây, hôm 23-8, Thủ tướng Abe đánh dấu ngày cầm quyền thứ 2.798 liên tiếp, thời gian cầm quyền không gián đoạn lâu nhất trong lịch sử nước này. Dưới thời nắm quyền, ông Abe nổi tiếng là một người theo chủ nghĩa dân tộc và một người bảo thủ trung thành. Ông còn nổi tiếng bởi chính sách kích thích tăng trưởng kinh tế mạnh bạo được gọi là “Abenomics”. Ông đã tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản và tăng cường chi tiêu quân sự, nhưng đã không thể sửa đổi Điều 9 của hiến pháp về chủ nghĩa hòa bình. Điều 9 trong hiến pháp Nhật Bảm cấm quân đội thường trực làm bất cứ điều gì khác ngoài tự vệ.

Bà Tomomi Inada, nghị sĩ cấp cao, đồng minh thân cận của Abe, cho biết Thủ tướng đã thông báo kế hoạch này tại một cuộc họp khẩn của đảng cầm quyền Dân chủ tự do. "Tôi đã nghe kế hoạch của ông ấy. Rất đột ngột và không ngờ tới. Tôi rất kinh ngạc", bà nói. Bà Inada cho biết thêm, ông Abe sẽ tại nhiệm cho đến khi người kế nhiệm được quyết định, có khả năng là thông qua một cuộc bỏ phiếu của các nghị sĩ và thành viên đảng Dân chủ Tự do. Bộ trưởng Tài chính Taro Aso và chánh văn phòng nội các Yoshihide Suga được xem là các ứng viên tiềm năng thay thế ông Abe.

THANH VĂN